Burn-out op het werk: velen onder ons hebben er al eens mee te maken gehad. Soms zonder er het juiste label op te kleven. Burn-outs kunnen zich dan ook op verschillende manieren manifesteren en het blijft moeilijk om de signalen tijdig te herkennen.
Men spreekt van burn-out wanneer stress plaats maakt voor afstomping — meestal na jezelf langdurig onder druk te zetten. Iedere dag lijkt wel je dagje niet: de werkdruk laat nooit af en de dagen volgen mekaar op. Je voelt je niet langer de auteur van je eigen verhaal.
Burn-out of rust-out?
Burn-out wordt wel eens geässocieerd met vastroesten, uitgeblust raken — maar dat klopt niet: dat beeld wijst eerder op rust-out. Dat onderscheid is belangrijk: te weinig stimuli leidt tot rust-out, te veel stimuli leidt tot burn-out. Rust-out heeft vooral met verveling te maken, een gebrek aan uitdagingen. Burn-out contrasteert daarmee: je voelt je overweldigd.
Wat burn-out wel is
Als je burned out bent heb je die positieve toekomstblik niet meer. Je voelt je leeg en gedemotiveerd en ziet niet in hoe hier op redelijke termijn verbetering in zou komen. Ook opvallend is dat je je er niet altijd bewust van zal zijn — in tegenstelling tot stress.
Stress-prestatiecurve
De stress-prestatiecurve is in dit verband interessant. Yerkes en Dodson deden er in het begin van de twintigste eeuw al onderzoek naar en een resem studies hebben ons inzicht intussen verder aangescherpt.
Er blijkt een optimaal stressniveau te zijn. Een gebrek aan stress leidt tot rust-out (sommigen zeggen bore-out) en een teveel tot burn-out. Wanneer we erin slagen om de gulden middenweg te bewandelen zijn we stukken efficiënter en productiever.
Verschil tussen stress en burn-out
Gestresseerde personen ervaren teveel emotie bij projectgerelateerde tegenslagen en de tijdsdruk die daarmee gepaard gaat. Ze zijn overgeïnvesteerd. Mensen met burn-out zijn als gevolg van ons mentaal verdedigingsmechanisme dat stadium al gepasseerd.
Ze staan inmiddels onverschillig tegenover het verdere verloop van hun projecten. Dit wordt soms verward met algemene desinteresse voor je job omdat je er niets te doen hebt (of er veel te weinig wordt uitgedaagd). Die laatste factoren wijzen eerder op rust-out.
Stress treft emotionele en perfectionistische mensen ook het eerst. Dat komt omdat hun emotionele achtbaan kortere bochten neemt en feller tekeergaat. Die overdaad aan input creëert eerst een gevoel van benauwdheid en triggert op termijn een emotionele disconnect.
Men voelt zich afgestompt omdat men door de bomen het bos niet meer kan zien. Dat wijst op burn-out. Afstomping staat in contrast met de verveling en frustratie die rust-out slachtoffers ervaren.
Stressniveau is grootste risicofactor
Een totaal gebrek aan stimuli en uitdaging is natuurlijk niet wenselijk, wil je vermijden ten prooi te vallen aan frustratie en verveling. Men voelt zich dan immers niet betrokken en het risico op rust-out neemt toe. Wat gezonde stress is dus niet alleen wenselijk, het is noodzakelijk om ons goed te kunnen voelen.
Gezonde stress
Naarmate we meer gestimuleerd worden zal je creatiever worden en alerter zijn. We kunnen makkelijker beslissingen nemen en zijn effectiever in wat we doen. Er is met andere woorden wel degelijk zoiets als een optimaal stressniveau.
Wanneer we stress ervaren komen er stresshormonen vrij zoals adrenaline en cortisol. In eerste instantie verhoogt dat je concentratievermogen en reactietijd.
Je hart slaat sneller, je hersenen zijn rijk aan zuurstof. Wanneer we te gestresseerd geraken zal dat effect verstoord worden. Je moet een overdaad aan kleine beslissingen vellen en voelt je zenuwachtig worden.
Keuzestress neemt toe en je kan je moeilijker concentreren. Je wordt rusteloos. Als je deze situatie laat aanslepen wordt de kans groot dat je op een burn-out afstevent.
Wat kan je doen?
Veel van de triggers voor burn-out zijn extern. Je hebt er weinig controle over. De omstandigheden op je werk zijn bijvoorbeeld nogal lastig om naar je hand te zetten. In de mate van het mogelijke doe je er goed aan om grotere projecten in mijlpalen op te delen. Ga iedere dag voor haalbare doelen en ga stapsgewijs te werk.
Overigens kunnen sommigen er beter of langer tegen dan anderen. Niet iedereen is even vatbaar voor burnout. Perfectionistische en kritische karakters zijn het kwetsbaarst — samen met de go-getters en prestatiegerichte alpha-males. Overdreven repetitief werk is ook een grote boosdoener.
Massages kunnen burn-out voorkomen
In de meeste gevallen wordt burnout voorafgegaan door een verminderde immuniteit, frequente hoofdpijn, rugklachten en verkramping in de spieren. Men is vermoeid en ligt ‘s nachts dikwijls wakker. Dikwijls zal je zien dat mensen met een burn-out niet zo gauw tevreden zijn van zichzelf of hun resultaten.
Stoelmassages kunnen bijzonder nuttig zijn om te voorkomen dat klachten zich opstapelen. Je voorkomt daarmee dat de fysieke belasting de druppel zal zijn die je mentale weerstand breekt. Het geeft je tijd om alles eens op een rijtje te zetten.
Laat ons je batterijen opladen
De onderliggende oorzaak van je stress situatie zal je zelf moeten tackelen, maar je zal versteld staan hoeveel verschil wat sereniteit in je hoofd en zuurstof in je spieren kan maken. Vertrouw op ons om je batterijen weer op te laden!
Ligt je rol je wel?
Heb je wel eens het gevoel dat men verwacht dat je je gedraagt op een manier die je niet echt ligt? Moet je dikwijls buiten je comfortzone treden of buiten de lijntjes kleuren van je morele kompas? Betrap je jezelf erop dat je je persoonlijke overtuigingen en idealen overboord moet gooien om je job goed te doen?
Dat soort stress blijft meestal onder de radar omdat we ze meestal onterecht aan onszelf wijten. Tegen je natuur ingaan, op welk vlak dan ook, vergt veel van je en zal je uiteindelijk emotioneel uitputten. Je zal niet de eerste zijn die op deze manier in een neerwaartse spiraal terechtkomt.